Ik zit in de schulden en ik schaam me zo! Met deze woorden eindigt Hanne’s verslag, dat ik haar had gevraagd voor mij te schrijven. Schrijven helpt om onze gedachten te verhelderen als we vastzitten in een situatie.
Vooral als het om geld gaat, gaat het nooit alleen maar om geld. En ons hiervan bewust worden is de eerste stap naar het vinden van oplossingen.
Hanne schrijft ik zit in de schulden
Vandaag ben ik er in geslaagd om naar de brievenbus te gaan. Dat is een goede zaak. Want ondertussen haal ik bijna elke dag post op die me bang maakt. Vandaag ontving ik een brief met mijn huidige pensioeninformatie. Aan het begin van het pensioenjaar 2037 kan ik 600 euro per maand verwachten.
Een extra zekerheid voor de leeftijd wordt belangrijker, staat daar nog. Breng het ontvangstbewijs naar de pensioendocumenten. Ik moet lachen. Documenten?
Ik heb momenteel een heleboel brieven achter mijn laptop. Ik kan ze niet meer sorteren, en ik weet natuurlijk dat deze ‘struisvogeltactiek’ niet echt helpt. Maar de brieven zeggen “laatste aanmaning“, en is van een incassobureau en er staat in vette letters: “Dwangbevel”.
Ik had nooit gedacht dat het zo gemakkelijk zou zijn om de dingen uit het oog te verliezen. De stapel is er omdat ik de brieven daadwerkelijk bundel zodat ik snel kan betalen. Maar dat is gewoon niet mogelijk.
En omdat ik de belastingadviseur van mijn dochter, de orthodontist, niet kan betalen voor het tijdschriftabonnement en de telefoon, zo’n 800 euro, voel ik me slecht.
En van wat moet ik volgende week de huur betalen, ik zit in de schulden? Ik ben zo ziek dat ik ‘s nachts niet kan slapen. Ik kan overdag niet werken. En opnieuw kan ik geen geld verdienen, want ik ben een freelancer.
Hoe ben ik in deze val gelopen?
Ik weet voor mezelf dat je altijd het geld voor drie maanden huur op je rekening moet hebben. Plus extra kosten zoals elektriciteit, water en telefoon, die altijd moeten worden betaald.
Oh ja, en de ziektekostenverzekering. Dat is precies waar mijn probleem begint. Deze belangrijke zaken en de huurprijs, dat wil zeggen 1500 Euro, zijn bij benadering berekend. En natuurlijk moeten we met z’n drieën ook eten.
Als freelance grafisch ontwerper had ik vorig jaar twee vaste klanten en kwam ik uit op ongeveer 3000 euro per maand, bruto. Om de twee maanden was er een extra bestelling, dus gemiddeld had ik al 2000 euro tot mijn beschikking.
Niet genoeg om veel op het spel te zetten.
Ik had het geld immers al twee maanden gespaard. Maar dat was weinig “buffer” – veel te weinig, zo bleek. Want toen mijn partner vertrok, moest ik plotseling alleen een huurcontract tekenen. Om alleen al voor de borg 3000 euro op te halen.
Ik moest meubels, keukengerei en verf kopen voor de renovatie.
Tegelijkertijd voelde ik me erg slecht. Ik kon niet werken.
Ik heb 3000 euro geleend van een hulpfonds voor freelancers. Dat hielp in het begin..
Maar toen stopt een van mijn beste vaste klanten. Ik moest op zoek naar nieuwe klanten en ik moest op de een of andere manier doorgaan.
Wie kan mij helpen met mijn schulden
Ik glijdt steeds verder af. Drie maanden lang had ik praktisch slechts 400 euro inkomsten, in de laatste maand zelfs slechts 350 euro.
Mijn moeder hielp me weer eens met 1000 euro, in de herfst leende een vriendin me 2000 euro. Aan een ander ben ik sinds vorig jaar al 1500 dollar verschuldigd.
Mijn schulden zijn gegroeid. Geen van de geldschieters wilde rente. Maar het gevoel om het overzicht te verliezen groeide. Het slechte gevoel voor goede mensen die me wilden helpen, nam toe. Mijn inkomen niet. Maar wel mijn paniek.
Het overzicht ontbreekt
Ja, ik weet het, ik weet het, ik weet het, ik weet het. De eerste stap is zeker om weer een overzicht te krijgen. Ik werk weer aan nieuwe orders. Probeer het probleem te onderdrukken en de belangrijkste rekeningen te betalen. Een andere baan? Ik kan het bijna niet krijgen. Ik hou ook van mijn werk.
Als ik niet de last had gehad die me zozeer verplettert, zou ik zeker veel creatiever kunnen zijn. Maar de zorgen zijn groot.
Eigenlijk zou ik nu een echte geldinjectie nodig hebben, geen druppel. En ten minste één echt goede baan. Het beste is weer iets wat regelmatig is. Ik moet waarschijnlijk de brievenbus durven te openen.
Zal dit alles ooit weer beter worden? Ik weet het niet. Geen steun voor de kinderen – de vader van de kinderen zorgt voor de helft van de kinderen.
Ik kan waarschijnlijk een aanvraag voor huursubsidie indienen. Maar dan zou ik mijn belastingaangifte voor 2016 moeten indienen en me moeten melden bij mijn belastingadviseur. Ze krijgt nog steeds geld van mij en dat is zo gênant.
Het is zo gênant, wat nu?
Ik wilde zo sterk zijn en ik weet dat ik goede vrienden heb. Maar ik wil mijn echte zorgen niet met hen delen. Het is te gênant voor mij en ik moet een langetermijnoplossing vinden.
Hoe kom ik uit deze val?
Er is geen eenvoudige oplossing
Beste Hanne, natuurlijk is Hanne niet je echte naam, dat is duidelijk. Maar ik heb een naam nodig, zodat ik je kan aanspreken. Om de juiste woorden te vinden, moet ik tegelijkertijd bij jou en bij mij zijn. Anders is het voor mij te moeilijk om de stap terug te zetten om met de nodige afstand naar je situatie te kijken.
Je hebt gelijk wat betreft ik zit in de schulden
Het is een shit situatie, er is geen twijfel over mogelijk.
Maar wat je nu niet helpt is om je in je armen te houden. Ook al is dat de eerste impuls die ik voelde tijdens het lezen van je verslag.
Ten eerste wil ik je toestemming dat ik je hard aan mag pakken. Ik ben geen ik zit in de schulden diplomaat, ik heb niet het talent om met vriendelijke en goedbedoelde woorden om de hete brij te draaien. En toch over te brengen wat er gezegd moet worden. Maar veroordeel jezelf niet voor waar je jezelf in hebt gemanoeuvreerd.
Dit is precies de eerste stap die je moet zetten als je jezelf wilt bevrijden. Stop met jezelf te veroordelen! Het is pure zelfvernedering. Waar schaam je je voor? Omdat je 15, 10 of 5 jaar geleden beslissingen hebt genomen die je nu kruisigen? Je kon niet weten dat ze je zouden kruisigen.
Voor het feit dat je geliefd en vertrouwd hebt? Ik denk niet dat ik je moet zeggen dat je anders niet de persoon zou zijn met deze twee geweldige kinderen die je nu bent.
Om te proberen een gat te dichten met een ander gat? Dat had ook goed kunnen gaan!
Ik zit in de schulden – Schande maakt klein
Het is volslagen absurd om je te schamen dat je op een bepaald moment de best mogelijke beslissing hebt genomen. De feiten die u kende, hebben tot die beslissingen geleid. De feiten die u vandaag de dag kent, zouden tot andere beslissingen hebben geleid.
Waarom eist u iets van uzelf dat in het beste geval helderziende, zo niet goddelijke vermogens zou hebben vereist? Waar komt deze overmoedigheid van onszelf vandaan, achteraf gezien, om te betreuren wat we niet beter hadden kunnen doen?
Dus: Alsjeblieft, vergeet deze arrogantie van “Ik had beter moeten weten”. Je wist niet beter. Het is nu uw taak om met uw huidige kennis nieuwe beslissingen te nemen. En ook hier weet u pas over een paar jaar of het goede of slechte beslissingen waren.
Schuld en schaamte – de combinatie maakt alles nog erger
Schaamte om ik zit in de schulden brengt je ook nergens. Het maakt je alleen maar klein, heel klein. Je schrijft, je wilt sterk zijn. Niemand kan zo’n grote berg beklimmen als nu: je staplengte is gewoon te klein omdat je benen te kort zijn. Zo bereik je de top niet.
Wat jij en je kinderen nu nodig hebben is je innerlijke grootsheid, je moed en je ware trots – niet de valse trots die resulteert in je schaamte.
Dat zou me nooit zijn overkomen?
De eerste stap met lange benen en moedig geopende ogen kan alleen maar zijn dat je je omgeving niet voor de gek houdt en denkt dat alles in orde is. Drink goede wijn met uw naaste vrienden en familie en vertrouw erop dat zij u ook niet zullen beoordelen.
Wees voorbereid op degenen die dat wel doen: De een of de ander zal het niet kunnen weerstaan om je te vragen: “Hoe kon je dit doen? Je moet weten dat….!
Wees niet teleurgesteld en laat uw nieuwe kracht u niet van streek maken: Iedereen die op deze manier spreekt is op dit moment duidelijk meer met zichzelf dan met jou.
Hij stelt zich voor dat met zijn huidige kennis (hij weet immers al wat er met jou is misgegaan, haha!) wat er een tijdje geleden met jou is gebeurd, hem nu zou overkomen. Dat weet je waarschijnlijk van jezelf, want dat doen we soms allemaal wel eens.
“Ik zou nooit zoiets met me hebben laten gebeuren” is een van de meest geloofwaardige leugens die we onszelf elke dag vertellen….
Dus het maakt niet uit wat ze denken, het belangrijkste is dat je stopt met acteren. Dat kost te veel stroom, omdat je het voor heel andere dingen nodig hebt.
Hoe te starten – Ik zit in de schulden
Of het nu gaat om een privé-faillissement, een schuldherschikking of wat dan ook: Open alle post en begin met bellen. Je moet praten met de mensen en instellingen waaraan je geld schuldig bent. Niets maakt crediteuren zo vurig als debiteuren die dood spelen!
Zolang ik, als degene die geld te krijgen heeft, niet weet dat de ander niet betaalt uit brutaliteit of luiheid, heb ik geen bijtremming.
Ik zal alles in het werk stellen om de ander te dwingen – met alle wettelijke rechten aan mijn zijde. Maar als ik weet en er vertrouwen in heb dat de ander er alles aan doet om mij mijn geld te geven, zo niet nu, dan zal ik hem later steunen.
Praat met de eisers
Dus praat eerst met degenen die je persoonlijk kent: Verduister niets, klaag niet (vraag, bedel niet!!!!) om steun en geduld. Het is zoals het is en je hebt hulp nodig.
Vooral de belastingadviseur is degene die goed kan helpen, zij kent deze verhalen. Ze weet vrij goed (zonder dat je het extra hoeft te zeggen) dat ze haar geld nooit ziet als ze je nu niet helpt. En je hebt een langdurige zakelijke relatie met elkaar die moet worden gespaard voor de toekomst.
Orthodontisten kennen het onderwerp ook heel goed – hoe vaak denk je dat ze achter hun geld aan moeten rennen? Ook hier zijn er betalingsafspraken die u kunt maken, vaak liggen dergelijke formulieren al in de lade.
De huur, ik heb hulp nodig bij mijn schulden
De verhuurder zal niet blij zijn, maar hij heeft in ieder geval de borg en u belooft hem de huursubsidie. Natuurlijk is de waarborgsom niet wettelijk bedoeld om te worden verrekend met de huurschulden.
Maar het is iets dat in de achtertuin sluimert. Vraag hem om de helft van de betalingsachterstand te verschuiven naar de komende 3 maanden, tot dan zou de situatie opgehelderd moeten zijn.
De zorgverzekeraar is ook een onaangenaam telefoontje, dat weet ik. Maar: Ze kennen deze situaties te goed. Als u hen kunt bewijzen dat u alles doet wat in uw macht ligt, zullen zij in ieder geval in staat zijn om het een beetje uit te stellen.
Een ik zit in de schulden oplossing zou alle kleine bouwplaatsen tot één enkele, veel meer verhandelbare bouwplaats maken. Geen enkele bank zal in staat zijn om uw droom te verwezenlijken met de financiële injectie.
Tenminste niet als je alleen gaat. Voor een bank bent u op dit moment niet kredietwaardig. Als ik dit alles schat, heb je een krediet nodig van ongeveer 12.000 Euro – zonder zekerheden en met de ontbrekende mogelijkheid om uw kapitaal te onderhouden, mogen ze je geen cent geven.
Deze mogelijkheid komt alleen in overweging als iemand anders borg voor je staat. En hier moet je echt nadenken of je dat echt wilt en wie het voor je zou doen.
De verdomde help ik heb schulden loopt ten einde….
Van alle kanten en puur technisch gezien moet je nog door drie zure appel bijten:
a) Een gesprek met de ex. Niet voor jou, maar voor de kinderen.
b) Ten minste één deeltijdbaan of halve dag, indien niet eens een voltijdse (tijdelijke) baan. En als het bij Mc Dom of bij een discounter aan de kassa is….
Als je op dit moment niet veel verdient aan freelance werk omdat je niet goed kunt werken (en dit geldt natuurlijk ook voor het aannemen van nieuwe banen), dan helpt liefde voor waar je eigenlijk goed in bent je niet. Je hebt beveiliging nodig, een dekmantel, van waaruit je kunt starten.
U kunt uw bedrijf heroverwegen.
b) Ontdek hoe een privé-faillissement werkt. Als u schaamte en trots opzij laat, is het een absoluut legitieme manier om weer op de been te komen.
Lieve Hanne, ik weet niet of je nu hebt wat je nodig hebt om je weg te vinden. Maar wat ik zeker weet is dat we ons alleen schaamte kunnen veroorloven zolang we niet helemaal voor onszelf zorgen.
Het leven geeft ons soms moeilijke taken – elk van ons – en in mijn ervaring geeft het ons zo lang en op zoveel manieren de tijd om te begrijpen wat we moeten begrijpen. Dat is precies wat het zo spannend maakt, wat ons dwingt om te groeien – soms boven onszelf uitstijgend.
Wat denk je, met welk gevoel, met welke veiligheid en vreugde kijk je vanaf de berg als je eenmaal de berg beklommen hebt?